Manastirska crkva je posvećena Sv. Dimitriju (8. novembar)
Još od 18. veka traju istraživanja o starosti crkve Manastira Velika Remeta. Prema predanju, manastir je osnovao srpski kralj Dragutin krajem 13. ili početkom 14. veka. U literaturi se mogu naći podaci, čija verodostojnost nije opšteprihvaćena: da je manastir pomenut u „Žitijima svjatih za mesec mart-avgust“ s kraja 15. veka kao i o „ruskoj zabelešci“ o monahu Manastira Sv. Dimitrija – izaslaniku despotice Angeline (Branković) sa početka 16. veka. Istorijski dokumenti, pak, beleže postojanje Velike Remete počev od sredine 16. veka, zatim kroz čitav 17. i 18. vek i nadalje. Podatak sačuvan u niši južne fasade o godini živopisanja manastira – 1568. godina ‒ govori da je manastir morao biti izgrađen ranije, a neki istraživači pretpostavljaju i da je izgrađen pre osmanskog osvajanja Srema.
Manastir je stradao posle Petrovaradinske bitke, početkom 18. veka, ali je ubrzo obnovljen. Najobimniji radovi na obnovi crkve započeti su u prvoj polovini 18. veka. Uz zapadnu fasadu crkve, prizidan je šestospratni barokni zvonik, najviši u Fruškoj gori, a obnova crkve je izvršena u baroknom stilu. Zna se da su ktitori izgradnje zvonika bili Andreja i Jakov Andrejević. Na njegovom prvom spratu je u 18. veku osnovana kapela Sv. Jovana Preteče. Manastirski konaci građeni su u tokom čitavog 18. veka.
Istorija beleži da su se, u drugoj polovini 18. veka, bežeći od Osmanlija, u manastir sa ikonama i dragocenostima sklonili monasi manastira Rakovice (kraj Beograda), a zatim i Voljavče (u Šumadiji). U drugoj polovini 19. veka, bratstvo Manastira Velike Remete je odlučilo da Ruskoj imperiji ustupi portret ruskog cara Petra Velikog (dospeo tu posredstvom monaha manastira Rakovice), a zauzvrat da dobije novčanu pomoć i kopiju istog portreta. Izgleda da je, na osnovu te pogodbe, krajem 19. veka izvršena temeljna obnova manastira.
Tokom Drugog svetskog rata, čitav kompleks Velike Remete pretrpeo je velika razaranja. Dragocenosti su pokradene, uništene ili odnesene u Zagreb. Crkva je teško oštećena, konaci spaljeni, a narod je, posle završetka rata, uzimao preostali građevinski materijal. Jedino je zvonik ostao sa manjim oštećenjima. Posle rata, nove socijalističke vlasti su, u delimično obnovljenim konacima, osnovale dečje odmaralište. Dolaskom igumana Stefana, krajem 20. i početkom 21. veka, počela je intenzivna obnova manastirskog kompleksa. Tada je podignuto zapadno krilo konaka, izgrađeni su ekonomski objekti i uređeno je manastirsko okruženje. Kapela Uspenja Bogorodice u konaku deo je tog procesa obnove.
Pouzdano se zna da je Velika Remeta živopisana spolja i iznutra sredinom 16. veka. Taj živopis je danas u tragovima vidljiv na fasadi crkve. Na južnoj fasadi crkve (u nišama) se nalaze prikazi Sv. Dimitrija i Tri svetitelja, a na severnoj Bogorodica sa Hristom i Sv. arhanđelima Mihajlom i Gavrilom.
O izgledu ikonostasa iz sredine 18. veka saznajemo zahvaljujući knjizi „Opis srpskih fruškogorskih manastira 1753. god.“ autora Dimitrija Ruvarca, u kojoj se navodi da se po lepoti ističe pozlaćeno Raspeće sa Bogorodicom i Jovanom Bogoslovom koje se danas čuva u Muzeju Srpske pravoslavne crkve u Beogradu. Deo prestonih ikona radili su i ruski ikonopisci. Ove ikone iz 17. veka donesene su iz Manastira Rakovice. U Velikoj Remeti su čuvane i druge ikone ruskih carskih ikonopisaca, donesene iz Rakovice, među kojima se ističe ikona sa predstavom Bogorodice sa Hristom u krilima i prorocima u medaljonima.
Sredinom 19. veka, novi ikonostas manastirske crkve je bio kompozicija ikona različitog stila i vremena nastanka. Danas se deo sačuvanih ikona sa ikonostasa, posle pustošenja manastirske imovine i dragocenosti u Drugom svetskom ratu, čuva u Muzeju Srpske pravoslavne crkve u Beogradu i Galeriji Matice srpske u Novom Sadu. Savremeni ikonostas i zidne slike rad su Dragana Marunića iz druge polovine 20. veka. Ikonostas u obnovljenoj kapeli u zvoniku novijeg je datuma.
INFORMACIJE ZA TURISTE: Manastir je za posete otvoren u periodu 06.00–18.00. Podrazumeva se pristojno oblačenje.
