Kovilj je staro bačko naselje na obodu Koviljsko-petrovaradinskog rita. Prvi put se u pisanim izvorima pominje u 13. veku. Posetioci mogu obići srpski pravoslavni manastir Kovilj sa crkvom posvećenom sv. arhanđelima Mihajlu i Gavrilu prema predanju je osnovao sv. Sava. Prvi put se pominje sredinom 17. veka. Savremena crkva je zadužbina Petra Andrejevća iz Sremskih Karlovaca, a izgrađena je sredinom 18. veka. Ikonostas je oslikao Aksentije Marodić, a rezbario Jovan Kistner. U manastiru je i Memorijalni muzej posvećen arhimandritu Jovanu Rajiću (1726-1801), jednom od utemeljitelja kritičke istoriografije kod Srba.
Kovilj ima dve Srpske pravoslavne crkve. Crkva Vaznesenja Gospodnjeg (Gornkokoviljska) podignuta je 1829. Druga kuća od crkve je rodna kuća Laze Kostića (1841-1910), pisca, pesnika, prevodioca, ali na žalost nije otvorena za posete turista. U neposrednoj blizini je spomenik ratnicima iz I svetskog rata. Posvećen je Koviljčanima, dobrovoljcima koji su se u Srpskoj vojsci borili na Dobrudži i Kajmakčalanu. Spomenik je podignut 1924.
Srpska pravoslavna crkva sv. apostola Tome (Donjokoviljska) podignuta je 1846. na mestu starijeg hrama. Matične knige u crkvi se vode od 1849. Ikone na ikonostasu je radio Anton Krel sasvim prema radovima Uroša Predića. Crkva poseduje nekoliko vrednih knjiga kao što su Jevanđelje (19. vek) i Srbljak (18. vek). Posebnost je i tepih kojim je pokriven pod crkve jer je urađen 1938/9. godine u čuvenoj zrenjaninskoj fabrici tepiha. Crkvena slava je 19. oktobar (po Gregorijanskom kalendaru) kada se pored službe u hramu organizuju i odgovarajuće narodne svetkovine u širem prostoru hrama.
Posetioci mogu obići Poljoprivredno gazdinstvo Save Graorca gde mogu degustirati prozvode od mangulice i rakiju od duda. Sava Graorac je ustanovitelj i organizator već tradicionalne manifestacije “Parastos dudu” koja označava početak branja dudinja i pečenja čuvene koviljske dudovače.
U Kovilju se nalazi vinarija “Do Kraja Sveta”. Posetioci mogu probati i kupiti odlična vina, a među poznatim su: “Mlad mesec”, “Šansa” i vina iz palete “Selection”.
Specijalni rezervat prirode Koviljsko-petrovaradinski rit prostire se na površini od 4.840 ha. Uvršten je u IBA područja – značajna staništa ptica. Kovilj čitavim obodom naleže na rukavac Dunava odakle se prostire rit. Rukavac Dunava na mestu zvanom Arkanj poznato je ribolovno područje. Turistima su na raspolanju čamci koje je moguće iznajmiti na potezu na kome je nekada bila čarda “Na kraj sveta”.
Informacije za turiste:
Manastir Kovilj ul. Duška Vickova 51; tel: + 381 (0)21 298 8020, e-mail: kovilj@eunet.rs (grupne posete najaviti dan ranije). Koviljski manastir, pored obilaska manastira turistima nudi i mogućnost kupovine manastirskih proizvoda među kojima su odlična vina, rakije, med i dugo.
Srpska pravoslavna crkva sv. apostola Tome (Donjokoviljska) ul. Laze Kostića 16; otac Stevan Lukić mob. + 381 (0) 64 800 4221. Crkvu je moguće obići uz prethodnu najavu (obaveznu ako su grupe u pitanju), a ljubazni sveštenik, otac Stevan Lukić, će posetiocima govoriti o istoriji hrama, tradiciji Koviljčana.
Poljoprivredno gazdinstvo Save Graorca, prerada mesa od mangulice “Mangulica”, Kovilj, ul. Vojvođanskih brigada 57; +381 (0) 21 298 8558, www.mangulice.com (najava je obavezna).
