Jedan od najdugovečnijih javnih natpisa na novosadskim fasadama jeste onaj na uglu Bulevara Mihajla Pupina i ulice Ignjata Pavlasa – Dom novosadske trgovačke omladine. Koliko ste puta pomislili šta uopšte znači taj natpis? Od kada i zašto natpis stoji tamo=
Novosadska trgovačka omladina bila je staleška organizacija osnovana 1902. godine, prema uzoru na beogradsku. Ubrzo nakon osnivanja, postaje jedno od najmoćnijih udruženja u Kraljevini Srbiji.
Njeno osnivanje trebalo je da utiče na vaspitanje srpskog trgovačkog podmlatka i podizanje domaćeg trgovačkog staleža na što viši nivo. Tim povodom, u zgradi su bile večernja škola, biblioteka, knjižara i svečana sala, zatim kancelarije trgovačke omladine, prostorija za njene društvene programe, kao i stambeni deo i poslovni prostor.
Udruženje je, prvobitno, imalo sedište u Skerlićevoj ulici, ali je preraslo taj prostor, pa je došlo vreme za novu zgradu.
Gradnja zgrade počela je 1931. godine, a najviše zasluga za to imali su novosadski trgovački giganti Nikola Tanurdžić i Miloš Raletić, koji je ujedno bio predsednik udruženja. Zgrada je najpre, usled finansijskih poteškoća, izgrađena bez levog kraka.
Nakon Drugog svetskog rata, zgrada je dobila i četvrti sprat, koji je ranije bio naglašen samo na centralnom delu, a šezdesetih godina prošlog veka spojena je sa susednim Trgovačkim domom, u kojem je danas Radio Novi Sad. Nakon 1945. cela zgrada je nacionalizovana, prostorije Novosadske trgovačke omladine preuređene su u stanove, a u prizemlju je otvorena Gradska apoteka.
Zgrada je poznata i po tome što je sedamdesetih godina prošlog veka , uz njeno desno krilo bio čuveni korzo.
U knjizi o arhitekturi javnih zdanja u Novom Sadu između dva svetska rata o zgradi piše:
“Arhitekta zgrade Đorđe Tabaković, koristio je moderan arhitektonski jezik: ravan krov, tvrdu obradu gabarita, primenu novih materijala, kao i odbacivanje fasadnog ukrasa, kao estetskog pomagala. Specifičnost građevini daje polukružni plitak balkon na prvom spratu, a na vrhu zgrade centralno mesto zauzima gipsana figura sedećeg Merkura, simbola trgovine”.
Toj figuri izgubljen je svaki trag, a natpis je nakon Drugog svetskog rata bio skinut, ali je kasnije vraćen.
Inače, hotel sa bordelom nije bio u zgradi iz naše današnje priče, nego u susednoj.
Danas se tu nalazi Radio-televizija Vojvodine, odnosno Radio Novi Sad, a pre toga na tom mestu bio je Dom trgovačkog udruženja. Podignut je 1933. godine, na mestu gde je nekad bio hotel, koji je klijentima nudio bogate sadržaje društvenog i noćnog života.
Zdanjem Doma novosadske trgovačke omladine, izvedenog u kombinaciji armiranog betona i opeke, počinje dobro urbanizovani niz zgrada koji se završava palatom Crvenog krsta kod Dunavskog parka. Godine 1950. zgrada Doma je uknjižena kao opšta društvena imovina, kao i apoteka koja radi i danas. Na zidovima apoteke nalaze se portreti naših čuvenih farmaceuta Jovana Tucakova i Andrije Markovića.
Nakon realizovane vizije arhitekte Tomislava Markovića iz 1990. godine, apoteka dobija postmodernistički izgled koji ima i danas. Inspirisan klasičnim slikarstvom italijanske renesanse današnji izgled vrlo malo podseća na tridesete godine prošlog veka.
