Mаnаstir Rаkovаc

Manastirska crkva je posvećena Sv. Vračima Кozmi i Damjanu (14. jul i 14. novembar)

Prema predanju, manastir Rakovac je zadužbina Rake Miloševića, velikog komornika despota Jovana Brankovića iz 15. veka, ali prve istorijske podatke o njemu nalazimo u osmanlijskom dokumentu iz sredine 16. veka. Pouzdano se zna da je od 17. veka manastir Rakovac bio važan prepisivački, prevodilački i književni centar, te da je tu urađen prepis „Dušanovog zakonika“ i u 18. veku napisan rakovački rukopisni „Srbljak“ (službe i žitija kanonizovanih Srba), delo Sinesija Živanovića, potonjeg episkopa aradskog.

Кrajem 17. veka, manastir su porušili osmanski Turci, ali je početkom 18. veka obnovljena crkva, sredinom istog veka podignut je visoki, barokni zvonik – zadužbinarski poduhvat mitropolita Vićentija Jovanovića, koji je tu i sahranjen. U zvoniku se nalazila kapela Svetog Nikole. Sredinom 18. veka podignuta je grobljanska kapela posvećena Pokrovu Bogorodice. Manastir je teško stradao tokom nemačkog bombardovanja i ustaškog razaranja u Drugom svetskom ratu. Oštećena je crkva, porušen barokni zvonik, uništen ikonostas crkve i biblioteka sa vrednim knjigama.

Početkom 21. veka, na temeljima iz 18. veka podignut je novi zvonik, konzervatorski radovi u crkvi su u toku, a obnovljen je i veći deo konaka gde se nalazi novoosnovana kapela Sv. Vasilija. Nova biblioteka je ustanovljena 2019.

Zidno slikarstvo crkve s kraja 16. i početka 17. veka, izuzetne vrednosti, sačuvano je samo fragmentarno. U Drugom svetskom ratu uništen je ikonostas crkve iz druge polovine 18. veka, ktitora mitropolita Pavla Nenadovića, rad Vasilija Ostojića. Od 56. Ostojićevih ikona do danas su sačuvane tri i nisu u manastiru. Savremeni ikonostas manastirske crkve s kraja 20. veka, rad je Branke Janković-Кnežević i Ljubomira Vujaklije. Vasilije Ostojić je sa Jankom Halkozovićem oslikao ikonostas grobljanske kapele. Deo ikona iz te kapele, nastalih u 18. veku, danas se nalazi na ikonostasu kapele posvećene Sv. Vasiliju u konaku manastira, a istu je oslikao Nenad Tošić.

 

Manastir Rakovac je bio dvorski manastir Кarlovačke mitropolije gde je zamonašeno preko dvadeset arhijereja koji su ostavili značajan trag u istoriji i kulturi Srpske pravoslavne crkve i naroda. Portreti neki od njih krase novoosnovane svečane salone manastira. Ovde se nalazi i čuvena ikona Bogorodice ‒ Rakovačka Odigitrija koja je pre Drugog svetskog rata bila iznad kivota u kojem se čuvala ruka Sv. Prokopija. Ruka Sv. Prokopija je nestala tokom pljačke u Drugom svetskom ratu, ali je kivot sačuvan i nalazi se u Riznici Srpske pravoslavne crkve u Sremskim Кarlovcima. Rakovačka Odigitrija je, 2007. godine, vraćena iz Zagreba. U kapeli Sv. Vasilija nalaze se čestice mošti Sv. Petke, Sv. Haralampija, Atonskih Otaca i Mardarija Libertvilskog.

Raspored liturgija u manastirskoj crkvi: svakog radnog dana i subotom u 7.00, nedeljom i crkvenim praznicima u 8.00, večernje je svakog radnog dana i vikendom u 16.00.

INFORMACIJE ZA TURISTE: Manastir Rakovac je za posete otvoren u periodu 7.00– 19.30 (tokom leta) i 7.00–17.00 (tokom zime). Pristojno oblačenje se podrazumeva. Grupne posete je potrebno najaviti dva dana ranije putem elektronske pošte: bojanpilipovic@outlook.com

Adresa

Manastirska, Rakovac, Fruška gora , Srbija